Aktualności

Prace serwisowe na portalu genealogiawarchiwach.pl

Informujemy, że w dniach 26-28 września 2025 r. na portalu www.genealogiawarchiwach.pl prowadzone będą prace serwisowe. W związku z tym mogą pojawić się przejściowe problemy związane z korzystaniem z tej strony.

Przepraszamy za ewentualne utrudnienia.

Oferta pracy w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy

Dyrektor Archiwum poszukuje kandydatów/ kandydatki na stanowisko:

Młodszy Informatyk w Dziale Administracyjno-Gospodarczym

Więcej informacji w Biuletynie Informacji Publicznej Prezesa Rady Ministrów – Oferta pracy

Wejście do budynku Archiwum Państwowego w Bydgoszczy schody, podjazd dla wózków, totemy informacyjne
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, zbiór fotografii własnych

Bydgoszcz „małym Berlinem” czyli jak czytać ślady przeszłości.

Archiwum we współpracy z dr. Antonim Kosowskim przygotowało wystawę na temat relacji Bydgoszcz-Berlin. Będzie to pierwsza tak wnikliwa, próba odpowiedzi na pytanie: dlaczego Bydgoszcz w okresie pruskim nazywano „małym Berlinem”?

Bydgoszcz przez pewien okres miała silne relacje z Berlinem, który oddziaływał na miasto i stanowił jego „okno na świat”. W Bydgoszczy chętnie porównywano się z Berlinem – szukano uznania dla inicjatyw, próbowano dorównać na pewnych polach, ale także krytykowano. Związki Bydgoszczy z Berlinem można przedstawić na wielu płaszczyznach. Najdobitniej widać to, po dzień dzisiejszy, przede wszystkim w architekturze miasta, ale nie tylko.

Na wystawie będzie można obejrzeć dokumentację budowlaną, techniczną oraz fotograficzną obiektów architektonicznych powstałych w przedwojennej Bydgoszczy, budynków użyteczności publicznej, obiektów sakralnych oraz prywatnych kamienic. Berlińscy architekci często przenosili swoje pracownie z Berlina do miasta nad Brdą.

czytaj więcej

Związki na osi Bydgoszcz – Berlin to nie tylko architektura. Przez pewien czas Bydgoszcz nazywano również „przedmieściem Berlina” z uwagi na olbrzymią ilość wzajemnych połączeń kolejowych. W obu kierunkach przemieszczali się m.in. przedsiębiorcy, kupcy i fabrykanci ale nie tylko. 

W Bydgoszczy urodził się m.in. Walter Leistikow, wybitny malarz, założyciel „Berlińskiej Secesji”. W tym miejscu warto również wspomnieć o Stanisławie Rolbieskim, absolwencie politechniki w Berlinie-Charlotenburgu, dyrektorze w berlińskiej fabryce Deutsche-Kabelwerke, który po odzyskaniu niepodległości organizował w Bydgoszczy życie gospodarcze. Na wystawie przytaczamy również rozważania Andrzeja Szwalbego, który miał duży udział w nawiązywaniu pozytywnych relacji Bydgoszczy z Berlinem. 

I oczywiście Łuczniczka, od 115 lat jeden z symboli Bydgoszczy, dzieło rzeźbiarza Ferdinanda Lepcke, którego jedna z kopii stoi… w Berlinie. Jeszcze mapy Bydgoszczy (m.in. pierwszy powojenny plan Bydgoszczy z 1921 roku), akta metrykalne z wpisami dotyczącymi postaci przedstawionych na wystawie oraz inne oryginalne materiały archiwalne, w tym darowizny będzie można zobaczyć w czasie Europejskich Dni Dziedzictwa w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy.

Kuratorami wystawy są dr Małgorzata Urbanowska-Chyła (AP Bydgoszcz) i dr Antoni Kosowski. 

Zapraszamy miłośników historii naszego miasta. Wernisaż wystawy w sobotę 20 września 2025 roku o godzinie 9.00 w siedzibie Archiwum Państwowego w Bydgoszczy przy ulicy Karłowicza 17.

Startuje 5 edycja konkursu „Bez korzeni nie zakwitniesz…”

Zaczęło się! Ruszyła 5 edycja cieszącego się coraz większą popularnością konkursu genealogicznego „Bez korzeni nie zakwitniesz. Moja Wielka i Mała Ojczyzna”.

Poprzednia edycja przyniosła w naszym regionie rekordowy wynik nadesłanych prac, w naszym województwie było ich aż 73. Trzech z uczestników z kujawsko-pomorskiego, co było najlepszym wynikiem w skali kraju, zostało laureatami konkursu na szczeblu ogólnokrajowym.

W tym roku, podobnie do poprzedniego, do udziału zapraszamy uczniów klas 4-8 ze szkół podstawowych. Zadaniem uczestników, podobnie jak przy poprzednich edycjach, będzie przygotowanie projektu edukacyjnego z drzewem genealogicznym swojej rodziny.

Szczegółowe informacje znaleźć można na stronie projektu – https://archiwarodzinne.gov.pl/konkurs/konkurs-bez-korzeni-nie-zakwitniesz-moja-wielka-i-mala-ojczyzna-

Zapraszamy młodych genealogów do podzielenia się swoją pasją.

Tablice wystawowe na Moście Staromiejskim w Bydgoszczy

Wystawa na Moście Staromiejskim

W samym sercu Bydgoszczy, na Moście Staromiejskim im Jerzego Sulimy-Kamińskiego, stanęła dzisiaj wystawa „Bezsenne głowy co dźwigają korony – książęta, królowie, wodzowie, bohaterzy. 1000 lat polskiej państwowości w dokumentach Archiwów Państwowych.

W tym roku obchodzimy 1000. rocznicę koronacji pierwszego polskiego władcy – Bolesława Chrobrego. Z tej okazji Archiwa Państwowe przygotowały wyjątkową wystawę, na której zaprezentowano materiały archiwalne – pieczęcie, dekrety, rękopisy, listy fotografie wiążące się z najważniejszymi momentami z historii Polski.

Materiały pochodzą z zasobów Archiwum Głównego Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych oraz 15 archiwów państwowych, m.in. w Bydgoszczy. Jest to prawdziwa podróż w czasie, zwiedzający podziwiać mogą archiwalne skarby od XII-wiecznych pergaminów po dokumenty XXI-wieczne. Z zasobu Archiwum Państwowego w Bydgoszczy na ekspozycji prezentowane są pergaminowe dokumenty królewskie i książęce, m.in. Kazimierza Wielkiego i księcia pomorskiego Mestwina, a z drugiej strony materiały związane z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej.

Na tablicach wystawowych umieszczone są kody QR – za pomocą kliknięcia przenieść można się na stronę szukajwarchiwach.gov.pl do kolekcji materiałów archiwalnych tworzonych na co dzień przez archiwistów.

Wystawa podzielona została na dziesięć segmentów tematycznych:

  1. U zarania Państwa Polskiego
    • Najstarszy oryginalny dokument z 1153 roku dotyczący fundacji klasztoru cystersów w Łeknie przez Mieszka III.
    • Reprodukcja rysunku Jana Matejki przedstawiająca Bolesława Chrobrego.
  2. Rozbicie dzielnicowe
    • Dokument lokacyjny Lublina wystawiony w 1317 roku
    • Wizerunek św. Jadwigi Śląskiej z XV wieku
  3. Korona Królestwa Polskiego
    • Pieczęć majestatyczna Władysława Jagiełły z 1389 roku
    • Jedyna w Polsce księga zastępcy króla z lat 1440-1447
  4. Wolna elekcja
    • Dokument opisujący działania wojsk polskich napisany odręcznie przez  Jana III Sobieskiego.
    • Konstytucja 3 maja 1791 roku
  5. Pod zaborami i walka o niepodległość
    • Autograf Tadeusza Kościuszki z 1794 roku.
    • Oświadczenie Józefa Chłopickiego o objęciu urzędu dyktatora powstania listopadowego
  6. II Rzeczpospolita i budowa niepodległego państwa
    • Odezwa Józefa Piłsudskiego witająca rodaków w granicach Rzeczypospolitej
    • Mapy z wytyczonymi granicami odradzającego się państwa
  7. W cieniu wojny
    • Rozkazy Stefana „Grota” Roweckiego
    • Fotografie wojenne z Warszawy i Torunia
  8. Władza i opozycja w PRL
    • Notatki przeciw sprawie wyroku gen. Emila „Nila” Fieldorfa  z 1953 roku
    • Fotografie strajków i wieców „Solidarności”
  9. Nowy początek
    • materiały archiwalne dotyczące pierwszych wolnych wyborów w 1989 roku, wstąpienia Polski do NATO i UE
  10. O drugie milenium
    • wyjątkowa dokumentacja obchodów milenijnych 1966 roku w całym kraju.

Kuratorka wystawy: dr Julia Wesołowska (AP Poznań).

Projekt graficzny: Fundacja TRES

Przygotowanie bloków tematycznych: dr Barbara Berska, dr Adam Dąbrowski, prof. dr hab. Janusz Grabowski, dr Bartosz Staręgowski, Tomasz Walkiewicz, dr Julia Wesołowska

Wystawę oglądać będzie można do końca września. Serdecznie zapraszamy!

Budynek Archiwum, narożnik od strony południowo-zachodniej, okna części biurowej, płot

Od 1 września zmiana godzin pracy Archiwum

Informujemy, że od poniedziałku 1 września 2025 roku ulegną zmianie godziny pracy Archiwum. Będzie ono czynne według następującego harmonogramu:

  • poniedziałek: 8.00 – 18.00
  • wtorek: 7.30 – 15.30
  • środa: 7.30 – 15.30
  • czwartek: 7.30 – 15.30
  • piątek: 7.30 – 13.30

Czytelnia akt będzie otwarta w następujących godzinach:

  • poniedziałek: 8.00 – 17.30
  • wtorek: 8.00 – 15.00
  • środa: 8.00 – 15.00
  • czwartek: 8.00 – 15.00
  • piątek: 8.00 – 13.00

Wskazane godziny pracy obowiązywać będą także w Oddziale w Inowrocławiu.

Budynek Archiwum, narożnik od strony południowo-zachodniej, okna części biurowej, płot

Czytelnie nieczynne 27 sierpnia

Informujemy, że czytelnie akt przy ulicy Karłowicza 17 w Bydgoszczy oraz Narutowicza 58 w Inowrocławiu będą nieczynne w środę 27 sierpnia 2025 r.

Za ewentualne utrudnienia przepraszamy.